پنجشنبه بیستم بهمن ۱۳۹۰ - ۸:۲ ب.ظ - دکتر لیلا (مهستی) جویباری -
ديابت بارداري چيست؟
ديابت بارداري به عدم تحمل كربو هيدرات (موادقندي) با شدت هاي مختلف كه اولين بار در طي بارداري شناخته يا ايجاد شده باشد ، اطلاق ميگردد.سالانه نزديك به 135000 خانم باردار دچار ديابت ارداري مي گردند و اين باعث شده كه ديابت بارداري يكي از مسائل مهم در بارداري شمرده شود.
اگر ديابت بارداري درمان نگردد باعث ايجاد مشكلاتي
براي مادر و جنين مي گردد. كه برخي از اين مشكلات
مي تواند جدي باشد اما همه خبر ها بد نيستند در اكثر موارد ديابت بارداري بعد از زايمان برطرف مي گردد . تغييراتي كه در بدن شما رخ داد ه كه باعث ديابت بارداري شده در دوران بارداري رخ مي دهد . بعد از تولد نوزاد بدن شما به حالت طبيعي بر مي گردد واين شرايط بر طرف مي شود.
ديابت بارداري قابل درمان است مخصوصا اگر زود تشخيص
داده شو د. بهترين روش كنترل ديابت بارداري تشخيص زودرس و درمان سريع است.
چرا برخي از خانم ها دچار ديابت بارداري مي گردند؟
معمولا بدن اكثر غذاها را به يك نوع قند به نام گلوكز تبديل مي كند . بدن شما هورموني به نام انسولين مي سازد كه گلوكز را از خون گرفته و وارد سلول ها مي سازد . در خانم هاي داراي ديابت بارداري ، گلوكز نمي تواند وارد سلول ها گردد ، بنابر اين مقدار آن در خون بالاتر از حد طبيعي مي گردد ، واين باعث ايجاد ديابت بارداري ميشود.
نشانه هاي ديابت بارداري چيست؟
در اكثر موارد علامت واضحي وجود ندارد. اما برخي علائم شامل
موارد زير مي باشد:
-1 افزايش احساس تشنگي
-2 افزايش دفعات و حجم ادرار
-3 كاهش وزن علي رغم افزايش اشتها
-4 خستگي مفرط
-5 تهوع و استفراغ
-6 عفونت هاي مكرر (عفونت ادراي، پوستي،…)
به خاطر داشته باشيد كه هر بارداري با بارداري قبلي تفاوت دارد. اگر شما در طي بارداري قبلي دچار ديابت بارداري نبوده ايد ممكن است در بارداري بعدي به آن دچار شويد و يا اگر در بارداري قبلي به آن مبتلا بوده ايد ممكن است در بارداري بعدي آن را تجربه نكنيد.
آزمايش تشخيص ديابت بارداري
آزمايش تشخيص ديابت بارداري داراي دو مرحله است:
1- در ابتدا شما يك ليوان از يك نوشيدني حاوي 50 گرم پودر گلوكز را بدون توجه به آخرين وعده غذايي نوشيده و بعد از گذشت مدت معيني از شما يك نمونه خون گرفته مي شود . اگر ميزان قند خون شما طبيعي بود (كمتر از 130 ميلي گرم در دسي ليتر) شما دچار ديابت بارداري نيستيد.
2 -اگر ميزان قند خون شما بالا باشد شما ممكن است دچار ديابت بارداري باشيد . در اين حالت براي اثبات بيماري بايد آزمايش اندازه گيري قند
2 و 3 ساعت بعد از مصرف 100 گرم پودر گلوكز ، خون در 4 نوبت ناشتا، انجام دهيد.
اگر ديابت بارداري درمان نگردد
اكثر خا نم هاي دچار ديابت بارداري در صورت كنترل بيماري داراي بارداري طبيعي و نوزادان سالم هستند . در صورتي كه درمان صورت نگيرد ،
1 -اين بيماران داراي نوزادان با وزن بالا مي شوند . و برخي به همين علت بايد تحت عمل سزارين قرار گيرند كه خطر عفونت را افزايش مي دهد ودوره بهبود نيز طولاني تر مي گردد.
2 -اين نوزادان در خطر بيشتر پيدايش سندرم ديسترس تنفسي (بيماري كه تنفس كودك را با مشكل مواجه مي سازد)قرار مي گيرند.
3 -شانس ايجاد چاقي در كودكان مادران داراي ديابت بيشتر است.
4 -اين كودكان در خطر بيشتر ابتلا به ديابت يا قند خون بالا درربزرگسالي هستند.
تشخيص ديابت بارداري
در صورتي كه دچار يكي از اين موارد زير هستيد بايد به محض تشخيص بارداري بايد آزمايش انجام گيرد.
افراد چاق
-1 افراد با سابقه فاميلي ديابت
-2 افرادي كه داراي سابقه ديابت بارداري هستند.
-3 افرادي كه سابقه تولد نوزاد داراي وزن بالا دارند.
-4 گلوكوزوري (وجود قند در ادرار)
اگر همه شرايط زير را دارا هستيد احتياجي به انجام آزمايش نداريد.
1. سن كمتر از 25 سال
2. وزن طبيعي قبل از بارداري
3. عدم وجود سابقه ديابت در فاميل درجه اول
4. عدم سابقه اختلال تحمل گلوكز
5. عدم سابقه پيامد نامطلوب بارداري
در صورت عدم وجود حتي يك مورد از شرايط بالا بايد در هفته هاي 24تا 28 آزمايش بايد انجام گيرد.
چه بايد كرد؟
اگر شما مبتلا به ديابت بارداري هستيد نكات زير را رعايت كنيد:
-1 هدف از درمان نگهداري سطح قند خون د ر محدوده طبيعي در حين بارداري است.
-2 مادران باردار بايد در طول دوران بارداري قند خون خود را به دقت كنترل كنند. خود پايشي قند خون اين امكان را فراهم مي سازد. فيبر موجود در غذاهاي گياهي كه غير قابل هضم است،باآهسته كردن تخليه معده وجذب روده اي،ا ثر مثبتي برتنظيم قند خون دارد،ازاين رو مصرف روزانه 15 گرم فيبر توصيه مي شود.
-4 فعاليت ورزشي منظم با اجازه پزشك متخصص زنان مي
تواند به عنوان يك رويكرد مناسب براي پيشگيري ودرمان ديابت بارداري به شمار آيد . در صورتي كه ورزش هوارسان (آئروبيك ) خفيف تا متوسط 4 بار در هفته و هر بار 25 تا 40 دقيقه با فواصل استراحت 5 دقيقه اي انجام شود ، مي تواند مفيد باشد.
ورزش مناسب همراه با رژيم غذايي صحيح ، اثري بسيار بهتر از رژيم غذايي به تنهايي دارد.
-5 اگر تغذيه درماني نتواند قند خون را در محدوده طبيعي نگه دارد بايد درمان با انسولين شروع گردد . خود پايش ي قند خون توسط بيمار براي درمان موثر با انسولين لازم است . مادران نبايد نگران ادامه حتمي درمان با انسولين بعد از بارداري باشند .چرا كه ممكن است بعد از زايمان ديابت برطرف شود.
پس از تولد نوزاد، چه بايد كرد؟
مادران مبتلا به ديابت بارداري در خطر ابتلا به ديابت هستند
، بنابراين لازم است 6 تا 12 هفته بعد از زايمان آزمايش تحمل گلوكز انجام شود و بعد با توجه به نتيجه آزمايش ، با فواصل خاص تعيين شود . همچنين اين افراد بايد سعي كنند كه مصرف مواد قندي را كاهش داده و وزن خود را در حد مطلوب نگه دارند.
به نام خدا
دانشگاه علوم پزشکی گلستان
موضوع :دیابت بارداری
مربی محترم: خانم دکتر ثناگو
گردآورندگان : ملیحه ایزدی -عایشه قرنجیگ
سال تحصیلی 90-91
ديابت بارداري به عدم تحمل كربو هيدرات (موادقندي) با شدت هاي مختلف كه اولين بار در طي بارداري شناخته يا ايجاد شده باشد ، اطلاق ميگردد.سالانه نزديك به 135000 خانم باردار دچار ديابت ارداري مي گردند و اين باعث شده كه ديابت بارداري يكي از مسائل مهم در بارداري شمرده شود.
اگر ديابت بارداري درمان نگردد باعث ايجاد مشكلاتي
براي مادر و جنين مي گردد. كه برخي از اين مشكلات
مي تواند جدي باشد اما همه خبر ها بد نيستند در اكثر موارد ديابت بارداري بعد از زايمان برطرف مي گردد . تغييراتي كه در بدن شما رخ داد ه كه باعث ديابت بارداري شده در دوران بارداري رخ مي دهد . بعد از تولد نوزاد بدن شما به حالت طبيعي بر مي گردد واين شرايط بر طرف مي شود.
ديابت بارداري قابل درمان است مخصوصا اگر زود تشخيص
داده شو د. بهترين روش كنترل ديابت بارداري تشخيص زودرس و درمان سريع است.
چرا برخي از خانم ها دچار ديابت بارداري مي گردند؟
معمولا بدن اكثر غذاها را به يك نوع قند به نام گلوكز تبديل مي كند . بدن شما هورموني به نام انسولين مي سازد كه گلوكز را از خون گرفته و وارد سلول ها مي سازد . در خانم هاي داراي ديابت بارداري ، گلوكز نمي تواند وارد سلول ها گردد ، بنابر اين مقدار آن در خون بالاتر از حد طبيعي مي گردد ، واين باعث ايجاد ديابت بارداري ميشود.
نشانه هاي ديابت بارداري چيست؟
در اكثر موارد علامت واضحي وجود ندارد. اما برخي علائم شامل
موارد زير مي باشد:
-1 افزايش احساس تشنگي
-2 افزايش دفعات و حجم ادرار
-3 كاهش وزن علي رغم افزايش اشتها
-4 خستگي مفرط
-5 تهوع و استفراغ
-6 عفونت هاي مكرر (عفونت ادراي، پوستي،…)
به خاطر داشته باشيد كه هر بارداري با بارداري قبلي تفاوت دارد. اگر شما در طي بارداري قبلي دچار ديابت بارداري نبوده ايد ممكن است در بارداري بعدي به آن دچار شويد و يا اگر در بارداري قبلي به آن مبتلا بوده ايد ممكن است در بارداري بعدي آن را تجربه نكنيد.
آزمايش تشخيص ديابت بارداري
آزمايش تشخيص ديابت بارداري داراي دو مرحله است:
1- در ابتدا شما يك ليوان از يك نوشيدني حاوي 50 گرم پودر گلوكز را بدون توجه به آخرين وعده غذايي نوشيده و بعد از گذشت مدت معيني از شما يك نمونه خون گرفته مي شود . اگر ميزان قند خون شما طبيعي بود (كمتر از 130 ميلي گرم در دسي ليتر) شما دچار ديابت بارداري نيستيد.
2 -اگر ميزان قند خون شما بالا باشد شما ممكن است دچار ديابت بارداري باشيد . در اين حالت براي اثبات بيماري بايد آزمايش اندازه گيري قند
2 و 3 ساعت بعد از مصرف 100 گرم پودر گلوكز ، خون در 4 نوبت ناشتا، انجام دهيد.
اگر ديابت بارداري درمان نگردد
اكثر خا نم هاي دچار ديابت بارداري در صورت كنترل بيماري داراي بارداري طبيعي و نوزادان سالم هستند . در صورتي كه درمان صورت نگيرد ،
1 -اين بيماران داراي نوزادان با وزن بالا مي شوند . و برخي به همين علت بايد تحت عمل سزارين قرار گيرند كه خطر عفونت را افزايش مي دهد ودوره بهبود نيز طولاني تر مي گردد.
2 -اين نوزادان در خطر بيشتر پيدايش سندرم ديسترس تنفسي (بيماري كه تنفس كودك را با مشكل مواجه مي سازد)قرار مي گيرند.
3 -شانس ايجاد چاقي در كودكان مادران داراي ديابت بيشتر است.
4 -اين كودكان در خطر بيشتر ابتلا به ديابت يا قند خون بالا درربزرگسالي هستند.
تشخيص ديابت بارداري
در صورتي كه دچار يكي از اين موارد زير هستيد بايد به محض تشخيص بارداري بايد آزمايش انجام گيرد.
افراد چاق
-1 افراد با سابقه فاميلي ديابت
-2 افرادي كه داراي سابقه ديابت بارداري هستند.
-3 افرادي كه سابقه تولد نوزاد داراي وزن بالا دارند.
-4 گلوكوزوري (وجود قند در ادرار)
اگر همه شرايط زير را دارا هستيد احتياجي به انجام آزمايش نداريد.
1. سن كمتر از 25 سال
2. وزن طبيعي قبل از بارداري
3. عدم وجود سابقه ديابت در فاميل درجه اول
4. عدم سابقه اختلال تحمل گلوكز
5. عدم سابقه پيامد نامطلوب بارداري
در صورت عدم وجود حتي يك مورد از شرايط بالا بايد در هفته هاي 24تا 28 آزمايش بايد انجام گيرد.
چه بايد كرد؟
اگر شما مبتلا به ديابت بارداري هستيد نكات زير را رعايت كنيد:
-1 هدف از درمان نگهداري سطح قند خون د ر محدوده طبيعي در حين بارداري است.
-2 مادران باردار بايد در طول دوران بارداري قند خون خود را به دقت كنترل كنند. خود پايشي قند خون اين امكان را فراهم مي سازد. فيبر موجود در غذاهاي گياهي كه غير قابل هضم است،باآهسته كردن تخليه معده وجذب روده اي،ا ثر مثبتي برتنظيم قند خون دارد،ازاين رو مصرف روزانه 15 گرم فيبر توصيه مي شود.
-4 فعاليت ورزشي منظم با اجازه پزشك متخصص زنان مي
تواند به عنوان يك رويكرد مناسب براي پيشگيري ودرمان ديابت بارداري به شمار آيد . در صورتي كه ورزش هوارسان (آئروبيك ) خفيف تا متوسط 4 بار در هفته و هر بار 25 تا 40 دقيقه با فواصل استراحت 5 دقيقه اي انجام شود ، مي تواند مفيد باشد.
ورزش مناسب همراه با رژيم غذايي صحيح ، اثري بسيار بهتر از رژيم غذايي به تنهايي دارد.
-5 اگر تغذيه درماني نتواند قند خون را در محدوده طبيعي نگه دارد بايد درمان با انسولين شروع گردد . خود پايش ي قند خون توسط بيمار براي درمان موثر با انسولين لازم است . مادران نبايد نگران ادامه حتمي درمان با انسولين بعد از بارداري باشند .چرا كه ممكن است بعد از زايمان ديابت برطرف شود.
پس از تولد نوزاد، چه بايد كرد؟
مادران مبتلا به ديابت بارداري در خطر ابتلا به ديابت هستند
، بنابراين لازم است 6 تا 12 هفته بعد از زايمان آزمايش تحمل گلوكز انجام شود و بعد با توجه به نتيجه آزمايش ، با فواصل خاص تعيين شود . همچنين اين افراد بايد سعي كنند كه مصرف مواد قندي را كاهش داده و وزن خود را در حد مطلوب نگه دارند.
به نام خدا
دانشگاه علوم پزشکی گلستان
موضوع :دیابت بارداری
مربی محترم: خانم دکتر ثناگو
گردآورندگان : ملیحه ایزدی -عایشه قرنجیگ
سال تحصیلی 90-91