از واژه پره سپتور preceptor در متن های آموزش پرستاری زیاد استفاده می شود. شما برای معادل فارسی آن چه پیشنهادی دارید؟
پاسخ: همکاران اگر اطلاعی دارند راهنمایی بفرمایند.
بررسی تجربيات پرستاران و دانشجويان از اجرای مدل پرسپتورشيپ در کارآموزی در عرصه دانشجويان پرستاری
دکتر فرشته آئين، سيد علی محمد هاشمی نيا، آقای جعفر مقدسی fereshtehaein@yahoo.com
مقدمه: آموزش بالينی پرستاری جزء حياتی برنامه درسی اين رشته است که نيازمند مشارکت مؤثر و ارتباط اثربخش و هدفمند دانشکده و بيمارستان و حمايت آموزشی از دانشجويان در بالين است. اين مطالعه با هدف بررسی تجربيات دانشجويان و پرستاران بالينی از اجرای مدل پرسپتورشيپ در آموزش کارآموزی در عرصه دانشجويان پرستاری انجام گرفته است.
روش: اين مطالعه يک مطالعه کيفی با رويکرد آناليز محتوا بود که به بررسی تجربيات دانشجويان پرستاری و پرستاران پرسپتور از اجرای مدل پرسپتورشيپ در کارآموزی در عرصه دانشجويان پرستاری پرداخته است. پس از اجرای مدل پرسپتورشيپ به مدت يک سال، جمع‌آوری داده‌ها از طريق انجام مصاحبه عميق با 15 دانشجوی پرستاری و 3 پرستار پرسپتور که با روش نمونه‌گيری هدفمند وارد مطالعه شده بودند انجام گرديد.
يافته‌ها: يافته‌های حاصل از تجزيه و تحليل داده‌های حاصل از مصاحبه با دانشجويان کارورز و پرستاران پرسپتور، 10 تم را پديدار ساخت که عبارت بودند از: هدفمند شدن کارورزی، همکاری بيشتر دانشجو، به دام انداختن فرصت‌های يادگيری، مسؤوليت‌پذيری در قبال آموزش دانشجو، دفاع از حقوق دانشجو، احساس امنيت در مقابل سردرگمی، تعلق به تيم پرستاری، پذيرش تدريجی مدل، کسب استقلال و ارزشيابی عادلانه بود.
نتيجه‌گيری: با توجه به يافته‌های پژوهش می‌توان نتيجه گرفت که مدل پرسپتورشيپ می‌تواند به عنوان يکی از مدل‌های مناسب در آموزش بالينی دوره کارآموزی در عرصه دانشجويان پرستاری با فراهم کردن شرايط مناسب يادگيری به منظور شکل‌دهی مهارت‌های اساسی و توانمندی‌های حرفه‌ای دانشجويان پرستاری مورد استفاده قرار گيرد.
واژه‌هاي كليدي: مدل پرسپتورشیپ، کارآموزی در عرصه، دانشجویان پرستاری،
طراحي برنامه Preceptorship در مقطع کارآموزي برنامه نوين آموزش پزشکي عمومي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي
زمينه و هدف: در برنامه نوين آموزش پزشکي عمومي که از مهرماه سال 1383 در دانشکده پزشکي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي در حال اجرا مي باشد، سعي شده است با در نظر گرفتن راهبردهاي نوين آموزشي، مداخلات متعددي در اجزا مختلف برنامه صورت گيرد. يکي از ويژگي هايي که بايد در انجام اين مداخلات لحاظ گردد ايجاد فرصت هاي يکسان آموزشي و شرکت در تجارب يادگيري برنامه ريزي شده (Planned Learning Experiences) براي دانشجويان بويژه در عرصه هاي باليني مي باشد. به همين منظور در کنار بسياري از مداخلات طراحي شده در برنامه آموزشي مقطع کارآموزي، يک برنامه Preceptorship نيز براي اين مرحله طراحي شد تا دانشجويان در هر بخش باليني بتوانند بصورت کاملا برنامه ريزي شده و زير نظر و هدايت شخصي بنام پرسپتور در فرصت هاي آموزشي ايجاد شده براي آنها شرکت نموده، بيشترين بهره يادگيري را از اين فرصت ها ببرند. پرسپتور فردي است که با گروه کوچکي از دانشجويان يا تک تک آنها کار کرده و به عنوان معلم، الگو، و ارزشيابي کننده عملي مي کند. امروزه برنامه هاي Preceptorship از اهميت خاصي در علوم پزشکي برخوردار بوده و بيانگر تعاملي است که ارتباط بين دروس تئوري و طبابت حرفه اي را برقرار مي کند.
روش و ابزار: در طول دوره اي چند ماهه تعدادي از اساتيد و کارشناسان آموزشي در مرکز توسعه دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي با مطالعه و بررسي مستندات علمي و اجرايي جهاني و نيز برنامه آموزشي موجود دانشگاه در تمامي ابعاد، برنامه Preceptorship دوره هاي کارآموزي را براي برنامه نوين آموزش پزشکي عمومي طراحي کردند.
نتايج: در اين برنامه ويژگي ها و نحوه انتخاب پرسپتور، همچنين وظايف و مسووليت هاي وي تعريف شده و برنامه زمان بندي آموزشي براي هر دوره آموزشي کارآموزي با جزييات و بر اساس ساعات آموزشي براي تمامي روزهاي هر دوره تدوين گرديد. يک کتابچه راهنما تحت عنوان Preceptor Guide نيز براي هدايت پرسپورها تهيه شد که در آن پرسپتور ضمن آشنايي با وظايف و مسوليت هاي خود، با چگونگي عملکرد آموزشي خود در هر يک از جايگاههاي آموزشي مانند بخش، درمانگاه، و ... آشنا شده و بصورت گام به گام هدايت مي شود.
نتيجه گيري: هدايت يادگيري دانشجويان پزشکي بويژه در عرصه هاي باليني بايد بصورت کاملا برنامه ريزي شده و زير نظر اساتيدي انجام شود که تمام وقت خود را در بخش هاي باليني صرف آموزش دانشجويان کرده و در ايجاد و هدايت تجارب و فرصت هاي يادگيري هدفمند براي آنان تبحر داشته باشند. اين مهم مي تواند با ايجاد برنامه هاي preceptorship در برنامه هاي آموزش پزشکي تحقق يابد.
بسم الله الرحمن الرحیم