دانش پرستاری: از کلاس درس تا جامعه

 تاثیر اریتروپویتین روی بیماران ضربه مغزی تروماتیک  Traumatic Brain Injury

اریتروپویتین یک هورمون گلیکوپروتئین می باشد. اخیرا توسط سازمان غذا و داروی امریکا مجوز جهت استفاده برای درمان انمی در مشکلات کلیوی و دیالیزهای مزمن، بیماران با عمل جراحی بزرگ و برای درمان در سرطان هم کاربرد دارد. رسپتورهای اریتروپویتین در مغز وجود دارند.

اثرات مثبت اریتروویتین در خون سازی مستقل از اثرات ان در محافظت از سلول های عصبی میباشد که توسط اثرات کلینیکی و ازمایشگاهی ان به اثبات رسیده است. این اثرات بویژه در افرادی که دچار ضربه مغزی شده اند موثر است.

علی رغم اینکه اریتروپویتین یک ملکول بزرگ می باشد اما در سطح سلول ها این ماده  باعث کاهش اپوپتوز شده و بدین وسیله باعث کاهش اسیب های سلولی شده و از طرفی توسط کاهش میزان التهابات بافت مغزی و محافظت از سلول های عصبی در مقابل ایسکمی و هایپوکسی که به طور شایع  در اسیب های مغزی رخ می دهد عمل می کند.عملکرد اریترویتین سه مورد بالا میباشد.

علاوه بر اثرات فوق یک سری اثرات ماکروسکوپیک هم روی سلول ها داردکه باعث کاهش ادم مغزی در اسیبهای تروماتیک مغزی میشود.اریتروپویتین 24 ساعت بعد از حادثه تزریق میشودو باعث کاهش عوارض ثانویه و بهبود نتیجه در درمان بیماران میشود.

اریتروپویتین

 یک سایتوکین نوع یک می باشد. اولین بار نقش ان به عنوان ساختن گلبول قرمز توسط دیفلاین و کاموت شرح داده شده است. ژن اریتروپویتین روی کروموزوم شماره هفت می باشد. اگر چه در سایر ارگان های بدن هم وجود دارد.

در کلیه در فیبروبلاست سلولهای توبولار کلیه است در کبد هم در همین مکان است. یک سری گیرنده در مغز هم دارد که هنوز نقش واقعی انها مشخص نشده است. سایرین مشخص کرد که اریتروپویتین باعث کاهش اپوپتوز سلول های مغزی در افرادی می شود که دچار ضربات مغزی هستند.

تاثیر اریتروپویتین بر روی بیماران دچار ضربه مغزی در مطاله ای که در سال 2010 انجام شد.

یافته های بالینی:

اریتروپویتین ممکن است باعث بهبود و کاهش مرگ و میر در ضربه های مغزی میشود.

اطلاعات زمینه ای:

  این ماده در بهبود نتیجه درمان در بیماران ضربه مغزی موثر می باشد.  اخیرا نشان داده شده است که این ماده اثر حفاظتی نورلوژیکی بر روی بیماران ضربه مغزی دارد اگر چه متون و اطلاعات کمی درباره این ماده و اثرات ان موجود است.

روش کار

این مطالعه شامل یک مورد کیس کنترل گذشته نگر در بیمارانی میباشد که در بخش  مراقبت ویژه جراحی عمومی بستری بودند و از اریتروپویتین برای بهبود این بیماران استفاده شده است.  این مطالعه از سال 1996 تا 2007 انجام شد.  افراد مورد که 89 نفر بودند با افراد کنترل که 178 نفر بودند از نظر سن، مکانیسم مغزی، سطح هشیاری وجود انمی و کاهش فشارخون در زمان بستری همسان سازی شدند. اما فقط گروه کنترل از این ماده استقاده نکردند.

 
در مرکز تروما معتبر که در مقاله اورده شده است همه بیماران بالای 16 سال از ژانویه 1996 تا دسامبر 2007 که در واحد مراقبت ویژه بستری شده بودند را مورد مطالعه قرار دادند. مرگ های زودرس همه ثبت شدند. اطلاعات همه بیماران در اکسل ثبت شد.

 اطلاعات شامل: سن مکانیسم اسیب، سطح هشیاری، هیپوتنشن، میزان اسیب وارده، حضور انمی، طول مدت بستری در بیمارستان  بود.

برای هر مورد دو  نفر کنترل در نظر گرفته شد و این افراد به صورت تصادفی انتخاب شده بودند.

افراد گروه کنترل و مورد از نظر سن (زیر 55  سال یا بالای 55 سال) مکانسم اسیب - بلانت یا نفوذی- هایپوتنشن - فشار خون زیر90 یا بالای 90- سطح هشیاری- زیر 8 یا بالای 8- حضور انمی - هموگلوبین زیر 10 یا بالای 10- همسان سازی شدند تا بایاز کاهش یابد.

گروه کنترل افرادی بودند که به همان مدت در بیمارستان بسترد بودند فقط از اریترو پویتین استفاده نکردند.

به افراد گروه مورد به صورت هفته ای 100 واحد اریتروپویتین به صورت زیرجلدی داده میشد یا 0.45 واحد داربوپویتین.

کسانی که اریتروپویتین دریافت کرده بودند مدت زمان بیشتر ی در بیمارستان بستری بودند، اما مرگ ومیر انها نسبت به گروه کنترل به میزان 7.9 درصد کمتر بود. در نتیجه اریتروپویتین باعث کاهش میزان مرگ شده بود.
افرادی که اریتروپویتین دریافت کرده بودند انمی بیشتری نسبت به کسانی که این ماده را دریافت نکرده بودند داشتند.ولی هر دو مورد کیس و کنترل به یک میزان نیاز به تزریق خون داشتند.


بیمارانی که اریتروپویتین دریافت کرده بودند نسبت به گروه کنترل خیلی کم دچار عوارضی مانند امبولی ریه و ترومبوز وریدهای عمقی شدند.

در گروه کنترل 11.5درصد . در گروه کیس 16.5درصد

 البته می توانیم این مقدارکم را بوسیله دادن هپارین به صورت پروفیلاکسی درمان کنیم.

پس میتوان نتیجه گیری کرد که اریتروپویتین بوسیله کاهش اپوپتوز سلولی و بازسازی سلول های مغزی باعث افزایش میزان بقا در بیماران مبتلا به ضربه های مغزی می شود.

میزان مرگ و میر 7.9درصد در مقابل 24درصد

در طول دهه  گذشته برای میلیون ها نفر اریتروپویتین به عنوان یک درمان سالم برای نارسایی کلیه، ضد التهاب، سازنده سلولی، کاهش دهنده اپوپتوز استفاده شده است. روی ارگان های مختلف مانند کلیه ها،قلب، سیستم نورولوژیک اثرات مثبتی دارد.

اثرات اریتروپویتین ترکیبی به عنوان یک ماده محافظ عصبی در چندین تجربه ضربه های مغزی تروماتیک و مدل های حیوانی و خونریزی های داخل نخاعی دیده شده است.


علاوه بر ان باعث ساختن نرون های اسیب دیده مغزی شده و یا درمان کننده نرون های اسیب دیده است.

در یک کلینیک حمله های عصبی - سکته های مغزی- یک دوز کم از اریتروپویتین ترکیبی باعث درمان بیماران بستری شده است.

مشاهده شده است که اریتروپویتین در صدمات ایسکمی و هایپوکسی مغزی باعث ساخته شدن سلول های مغزی می شود.

اخیرا یک دوز بالایی از اریتروپویتین باعث کاهش میزان خونریزی داخل مغزی می شود در بچه هایی که با وزن کم متولد می شوند. 

عارضه اصلی اریتروپویتین ترومبوز وریدهای عمقی می باشد.
این نگرانی در خصوص درمان در بیماران ضربه مغزی هم وجود دارد و به همین دلیل سازمان غذاو دارو عنوان جعبه سیاه را به این دارو لقب داده است  و اثرات وخیم ان در کسانی که هموگلوبین بیشتر از 12.5 گرم دارند بیشتر است. عاملی که باعث ایجاد این عارضه می شود ناشناخته است اما این جای نگرانی نمی باشد  چون میتوان جلوی این عارضه را توسط دادن هپارین به صورت پروفیلاکسی گرفت.
 
نتیجه گیری کلی از بحث
بر اساس نتایج بدست امده از مقالات مختلف: اریتروپویتین باعث افزایش میزان بقا در بیماران با صدمات تروماتیک مغزی میشود از طریق کاهش میزان اپوپتوزیس  مرگ برنامه ریزی شده سلولی) و با بازسازی بیماران سلول های مغزی باعث بهبود پیامد می شود.

 PEEP TALVING.THOMAS LUSTENBERG.BEAT SCHURIGER.LYDIA LAM.LJNDA S. AND DEMETRIADES

-erythropoiesis stimulaying adent administration jmproves survival after sever traumatic brain injury.janaury 2010

 ANTONIOS MAMMIS /MD\TRACY K.MCINTISH/PHD\ALLEN H.MANIKER/MD-erythropoitin as a neuroprotective agent in traumatic brain injury.2009

ترجمه از دانشجوی کارشناسی ارشد مهین رضایی، بخشی از متن  ارائه شذده

برای واحد فناوری اطلاعات

ساخت پاورپوینت